Μύθοι και πραγματικότητες για τον πυρετό

• Τι είναι ο πυρετός;

  Ο πυρετός αποτελεί μέρος της άμυνας του οργανισμού μας απέναντι σε λοιμώξεις δηλαδή στην εισβολή στο σώμα μας παθογόνων μικροοργανισμών. Η άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος προκαλεί ενεργοποίηση αμυντικών κυττάρων του οργανισμού αλλά και αναστολή του πολλαπλασιασμού των παθογόνων μικροοργανισμών.

• Ποιά είναι τα όρια του πυρετού;

  Πυρετός θεωρείται η θερμοκρασία του σώματος πάνω από 38 C μετρημένη στην μασχάλη. Θερμοκρασίες σώματος από 37,3 C μέχρι 37,9 C είναι δέκατα.

• Σωστή θερμομέτρηση.

  Η σωστή θερμομέτρηση γίνεται από την μασχάλη ή από το ορθό. Όταν η θερμομέτρηση γίνεται από την μασχάλη , πρέπει αυτή να είναι στεγνή , χωρίς ιδρώτα, γιατί αλλιώς η θερμοκρασία που μετράμε είναι χαμηλότερη από την κανονική.

  Όταν παίρνουμε την θερμοκρασία από το ορθό, αφαιρούμε 0,4 C.

  Προσοχή στην θερμομέτρηση από το αυτί ή από το μέτωπο γιατί μπορεί να υπάρχει απόκλιση απο την πραγματική.

• Ο υψηλός πυρετός είναι επικίνδυνος και προκαλεί σπασμούς.

  Όχι. Επικίνδυνη μπορεί να είναι η ίδια η λοίμωξη που προκαλεί τον υψηλό πυρετό όπως η μηνιγγίτιδα, η πνευμονία κ.λ.π.

  Αν το παιδί παρουσιάσει πυρετικούς σπασμούς, αυτοί συμβαίνουν ανεξάρτητα από το ύψος του πυρετού, σε παιδιά με προδιάθεση.

• Υψηλός πυρετός σημαίνει σοβαρή λοίμωξη ;

  Όχι πάντα,αλλά συνήθως ναι. Σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις όπως η μηνιγγίτιδα, η πνευμονία, η πυελονεφρίτιδα, η αμυγδαλίτιδα, εκδηλώνονται με υψηλό πυρετό, που δεν πέφτει εύκολα με τα αντιπυρετικά, ανεβαίνει ξανά πολύ γρήγορα και συνοδεύονται από επηρασμένη γενική κατάσταση του παιδιού.

  Αντίθετα οι απλές ιώσεις του αναπνευστικού (εκτός της γρίππης) παρουσιάζουν δέκατα ή χαμηλό πυρετό που πέφτει εύκολα με τα αντιπυρετικά και το παιδί παραμένει σε καλή κατάσταση ακόμα και όταν έχει πυρετό.

• Ποιά είναι τα συνηθέστερα αντιπυρετικά φάρμακα, σε τι δόσεις χορηγούνται και πότε;

  Το πιο συνηθισμένο και ασφαλές αντιπυρετικό είναι η παρακεταμόλη (Depon, Dolal, Apotel, Panadol). Χορηγείται σε δόση: τα μισά κιλά του παιδιού σε ml. Για παράδειγμα αν ένα παιδί ζυγίζει 12 κιλά θα του δώσουμε 6 ml. Η δόση επαναλαμβάνεται κάθε 6 ώρες αν χρειάζεται. Η παρακεταμόλη υπάρχει και σε μορφή υπόθετου και δίνεται σε δόση 10-15 mg ανά κιλό.

  Άλλη κατηγορία αντιπυρετικών αποτελούν η ιβουπροφαίνη (Αlgofren, Nurofen ) και δίνονται σε δόση : τα κιλά του παιδιού δια τρία.

  Επίσης το τολφαιναμικό οξύ (Gantil) και το μεφαιναμικό οξύ (Ponstan) με δόση : τα μισά κιλά του παιδιού σε ml.

  Αν το παιδί ανεβάζει συχνά πυρετό μπορούμε να εναλλάσουμε την παρακεταμόλη με αντιπυρετικό άλλης κατηγορίας το νωρίτερο κάθε 3 ώρες.

• Έδωσα ένα κουταλάκι του γλυκού αντιπυρετικό πριν μισή ώρα και ο πυρετός δεν έπεσε. Να δώσω ένα διαφορετικό αντιπυρετικό;

  Σε μία μόνο πρόταση συναντάμε τρία πολύ συνηθισμένα λάθη που γίνονται στην αντιμετώπιση του πυρετού.

           1. Τα αντιπυρετικά ποτέ δεν υπολογίζονται με κουταλάκια. Στο σπίτι μου έχω 5 διαφορετικά κουταλακια του γλυκού το καθένα με                      διαφορετική χωρητικότητα. Οι δόσεις των αντιπυρετικών πρέπει να είναι ακριβώς υπολογισμένες ανάλογα με τα κιλά του παιδιού. Μικρότερη                δόση αντιπυρετικού δεν θα ρίξει τον πυρετό ενώ επαναλαμβανόμενες μεγαλύτερες δόσεις μπορεί να προκαλέσουν τοξικότητα.
          2. Τα αντιπυρετικά για να δράσουν πρέπει πρωτα να απορροφηθούν από το πεπτικό σύστημα και με την κυκλοφορία του αίματος να                    μεταφερθούν στον εγκέφαλο για να δράσουν. Επομένως θα αρχίσουν να ρίχνουν τον πυρετό μετα απο 45 λεπτά περίπου.(Τα                            υπόθετα λίγο νωρίτερα)
           3. Το ίδιο αντιπυρετικό μπορεί να δοθεί κάθε 6 ώρες ενώ διαφορετικής κατηγορίας αντιπυρετικά δίνονται όχι πριν τις 3 ώρες μεταξύ                    τους.

• Το παιδί μου έκανε αμέσως εμετό όταν πήρε το αντιπυρετικό. Μπορώ να του ξαναδώσω;
  Πολλές φορές συμβαίνει το παιδί να κάνει εμετό το αντιπυρετικό, είτε επειδή δεν του αρέσει η γεύση είτε επειδή το στομάχι του είναι ευαίσθητο από την ίδια την λοίμωξη. Θα πρέπει να θυμόμαστε τι ώρα του δώσαμε το αντιπυρετικό και να εφαρμόσουμε τον κανόνα της μισής ώρας. Αν ο εμετός συμβεί πριν την μισή ώρα, αφήνουμε λίγο το παιδί να ηρεμήσει και ξαναδίνουμε ολόκληρη την δόση. Αν κάνει εμετό μετά το μισάωρο, το αντιπυρετικό έχει ήδη απορροφηθεί και δεν χρειάζεται να το ξαναδώσουμε.

• Έκανα στο παιδί μου κρύο μπάνιο και αυτό μελάνιασε και κλαίει . Γιατί;
  Το ίδιο θα κάναμε όλοι μας ! Το κρύο νερό προκαλεί σύσπαση των αιμοφόρων αγγείων του δέρματος με αποτέλασμα όχι μόνο να μην πέσει ο πυρετός αλλά αντίθετα να αυξηθεί. Τ ο μπάνιο που κάνουμε σε ένα παιδί που έχει πυρετό είναι πολύ αποτελασματικό και ρίχνει γρήγορα τον πυρετό,αρκεί το νερό που θα κάνουμε μπάνιο να είναι χλιαρό και το μπάνιο να διαρκέσει λίγα λεπτά.

• Έβαλα μία κρύα κομπρέσα με ξίδι στο μέτωπο του παιδιού. Πότε θα πέσει ο πυρετός;
  Δυστυχώς ο πυρετός δεν θα πέσει έτσι. Το μέτωπο αποτελεί ένα πολύ μικρό ποσοστό της επιφάνειας του σώματος και η ψήξη του δεν θα έχει αποτέλεσμα στην πτώση του πυρετού. Επίσης το ξίδι μόνο δυσφορία μπορεί να του προκαλέσει.

• Το παιδί τρέμει, έχει ρίγος και κάνει σπασμους. Τι να κάνω;
  Το παιδί ή θα έχει ρίγος ή πυρετικούς σπασμούς που είναι δύο εντελώς διαφορετικές καταστάσεις. Το ρίγος είναι λεπτές τρομώδεις κινήσεις (τρέμουλο) όλου του σώματος και σε συνδυασμό με κρύα άκρα δείχνει οτι ο πυρετός ανεβαίνει. Οι πυρετικοί σπασμοί συμβαίνουν σε λίγα παιδιά, οι κινήσεις είναι πιο αδρές, το παιδί είναι σφιχτό και χαρακτηριστικά δεν έχει επαφή με το περιβάλλον. Όταν παρατηρήσουμε οτι το παιδί έχει ρίγος το τυλίγουμε με την κουβέρτα του και είμαστε έτοιμοι να του δώσουμε αντιπυρετικό.

• Το παιδί μου έχει υψηλό πυρετό και το κουκούλωσα με κουβέρτες για να ιδρώσει και να του πέσει
  Συγχαρητήρια, μόλις του ανεβάσαμε κι άλλο τον πυρετό του !!! Πρέπει να γίνεται το αντίθετο, δηλαδή όταν πλέον ο πυρετός έχει ανεβεί στην ανώτερη τιμή του πρέπει να ξεσκεπάσουμε το παιδί και να βγάλουμε τα πολλά ρούχα ώστε η θερμότητα να διαφύγει στο περιβάλλον και το παιδί να δροσιστεί.

• Συμπεράσματα

1. Ο πυρετός είναι αμυντικός μηχανισμός του οργανισμου, που δεν κάνει κάποια ζημιά στο άρρωστο παιδί εκτός ίσως από την δυσφορία που του προκαλεί. Αντίθετα το βοηθάει να αντιμετωπίσει γρηγορότερα την λοίμωξη από την οποία πάσχει.

2. Οι δόσεις των αντιπυρετικών πρέπει να είναι ακριβώς υπολογισμένες ανάλογα με τα κιλά του παιδιού.

3. Το ίδιο αντιπυρετικό μπορεί να δοθεί κάθε 6 ώρες ενώ διαφορετικής κατηγορίας αντιπυρετικά δίνονται όχι πριν τις 3 ώρες μεταξύ τους.

4. Όταν το παιδί έχει ρίγος το σκεπάζουμε να ζεσταθεί αλλά αμέσως μόλις ανέβει ο πυρετός το ξεσκεπάζουμε